Program Ochrony Powietrza dla Województwa małopolskiego
Wymiana kotłów co najmniej 3 klasy musi nastąpić do końca 2022 r. mogą one zostać wymienione na: ogrzewanie z miejskiej sieci ciepłowniczej, ogrzewanie elektryczne, pompę ciepła, kocioł gazowy, kocioł na lekki olej opałowy lub kocioł na węgiel bądź drewno spełniające wymogi ekoprojektu.
Kocioł na węgiel lub drewno klasy 3 lub 4 musi być wymieniony do 2026 r., a kocioł klasy 5 zainstalowany przed 1 lipca 2017 r., możemy używać bezterminowo.
W przypadku pieców i kominków od 1 stycznia 2023 r. będzie dopuszczone używanie tylko urządzeń, które spełniają wymagania ekoprojektu lub mają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80%. Dane dotyczące sprawności cieplnej zawiera dokumentacja techniczna lub instrukcja kominka lub pieca. Urządzenia grzewcze, które nie spełniają tych wymagań będą musiały zostać wymienione lub wyposażone w urządzenia redukujące emisję pyłu.
Finansowanie kotłów na paliwa stałe ze środków publicznych, w tym programu „Czyste Powietrze” w Małopolsce będzie mogło obejmować:
Od 1 stycznia 2021 r. wyłącznie kotły na biomasę (z wyłączeniem projektów, które są w trakcie realizacji)
Od 1 stycznia 2023 r. wyłącznie kotły na biomasę o emisji pyłu do 20 mg/m3
Poza Krakowem pozostanie możliwość instalacji ze środków własnych kotłów na ekogroszek, które będą spełniać normę PN-EN 303-5:2012
Zadania gmin
Program ochrony powietrza dla Małopolski zakłada szereg zadań dla samorządów gminnych, m.in.:
utworzenie i utrzymanie punktów obsługi programu Czyste Powietrze,
zatrudnienie ekodoradcy w każdej gminie, którego zadaniem będzie doradztwo dla mieszkańców, prowadzenie edukacji ekologicznej oraz obsługa programu Czyste Powietrze,
prowadzenie akcji informacyjnych o wymaganiach uchwały antysmogowej z dotarciem do każdego punktu adresowego w gminie opalanego węglem lub drewnem oraz obowiązek zamieszczenia na stronie internetowej gminy informacji o jakości powietrza i możliwości zgłoszenia ekointerwencji,
inwentaryzacja co najmniej 70% budynków w gminie do końca 2021 roku, w tym co najmniej 90% do 30 czerwca 2022 roku. Współpraca gmin z kominiarzami i nadzorem budowlanym przy inwentaryzacji do krajowej bazy CEEB. Przekazywanie co pół roku informacji o postępie wymiany kotłów i inwentaryzacji w gminie,
kontrole interwencyjne palenisk w ciągu 12 godzin od zgłoszenia. Możliwe będzie prowadzenie kontroli przez straże gminne bądź międzygminne, pracowników urzędu lub przy współpracy z Policją. W przypadku co najmniej 10% prowadzonych kontroli interwencyjnych w skali roku konieczne będzie pobranie próbki popiołu z paleniska,
analiza skali ubóstwa energetycznego, potrzeb w zakresie termomodernizacji i wymiany ogrzewania u tych osób oraz wsparcie dla osób dotkniętych ubóstwem energetycznym i rekomendowane wprowadzenie programów osłonowych dla najuboższych,
identyfikacja, w ramach aktualizacji studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, potencjalnych obszarów, które ze względów technicznych i prawnych mogą być przeznaczone pod instalacje OZE o mocy powyżej 100 kW wytwarzające energię elektryczną,
zapewnienie przez jednostki samorządu wykorzystania w budynkach użyteczności publicznej energii elektrycznej pochodzącej z OZE. Od 2023 roku co najmniej 50%, a od 2025 roku 100% zużywanej przez nie energii elektrycznej w ciągu roku będzie pochodziło z OZE,
rekomendacja przeznaczenia co najmniej 1% dochodów własnych gminy (bez uwzględniania subwencji i dotacji) na finansowanie: realizacji programów dotacyjnych i osłonowych, prowadzenia kontroli, zatrudnienia ekodoradców, realizacji programów rządowych, termomodernizację budynków użyteczności publicznej, inwentaryzację źródeł ogrzewania budynków oraz akcji edukacyjnych w zakresie ochrony powietrza,
osiągnięcie poprzez prowadzone działania liczby urządzeń grzewczych niespełniających wymagań uchwały antysmogowej (dla Małopolski), która nie przekroczy od 1 stycznia 2023 roku 15%, aod 1 stycznia 2027 roku 3% wszystkich zainstalowanych urządzeń grzewczych w gminie.
W przypadku zatrudnienia ekodoradców oraz doposażenia straży międzygminnych planowane jest wsparcie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2021-2027.
Kontrole interwencyjne powinny być połączone z aktualizacją danych w bazie ogrzewania budynków. Prowadzenie przez straż gminną lub międzygminną, upoważnionych pracowników gminy lub we współpracy z policją kontroli planowych w zakresie przestrzegania przepisów ochrony powietrza:
Kontrole planowe w 2020 roku powinny objąć:
20 budynków w gminach o liczbie mieszkańców do 10 tys.,
40 budynków w gminach o liczbie mieszkańców między 10 tys. a 20 tys.,
80 budynków w gminach o liczbie mieszkańców między 20 tys. a 50 tys.,
200 budynków w gminach o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys.
2. Kontrole planowe w 2021 i 2022 roku powinny corocznie objąć:
60 budynków w gminach o liczbie mieszkańców do 10 tys.,
100 budynków w gminach o liczbie mieszkańców między 10 tys. a 20 tys.,
200 budynków w gminach o liczbie mieszkańców między 20 tys. a 50 tys.,
500 budynków w gminach o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys.
3. Kontrole planowe od 2023 roku powinny corocznie objąć:
120 budynków w gminach o liczbie mieszkańców do 10 tys.,
200 budynków w gminach o liczbie mieszkańców między 10 tys. a 20 tys.,
400 budynków w gminach o liczbie mieszkańców między 20 tys. a 50 tys.,
1000 budynków w gminach o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys.